Trại hủy diệt Treblinka
Trại hủy diệt Treblinka

Trại hủy diệt Treblinka

Treblinka (phát âm [trɛˈblʲinka]) là một trại hủy diệt[lower-alpha 2] do Đức Quốc xã dựng lên trên vùng lãnh thổ Ba Lan chiếm đóng trong chiến tranh thế giới thứ hai. Vị trí của nó ở gần ngôi làng Treblinka nằm về phía Đông Bắc thủ đô Warsaw và ngày nay là tỉnh Mazowieckie. Trại hoạt động trong giai đoạn từ 23 tháng 7 năm 1942 đến 19 tháng 10 năm 1943 như là một phần của Chiến dịch Reinhard, giai đoạn chết chóc nhất của kế hoạch Giải pháp Cuối cùng.[3] Trong quãng thời gian này, ước tính đã có khoảng từ 700.000 đến 900.000 người Do Thái cùng với 2.000 người Di-gan bị hành quyết tại các phòng hơi ngạt,[6][7][8] số lượng người Do Thái bị tiêu diệt nhiều hơn bất kỳ trại hủy diệt nào khác ngoại trừ Auschwitz.[9]Treblinka được quản lý và điều hành bởi lính SS của Đức và những Trawniki Đông Âu (còn được biết đến như những lính canh Hiwi).[lower-alpha 3] trại bao gồm hai bộ phận. Treblinka I là trại lao động (Arbeitslager), nơi tù nhân làm việc trong những công trường khai thác sỏi hoặc tưới tiêu xung quanh khu vực, và lấy gỗ trong rừng làm nhiên liệu cho lò thiêu xác. Có hơn một nửa trong tổng số 20.000 tù nhân của trại đã chết do bị hành quyết, đói, bệnh tật và ngược đãi trong giai đoạn 1941 đến 1944.[11][12]Trại thứ hai, Treblinka II, là một trại hủy diệt (Vernichtungslager). Một số lượng nhỏ những nam giới không bị giết ngay lập tức khi bước vào đây trở thành những đơn vị lao động nô lệ được gọi là Sonderkommando,[13] họ bị buộc phải chôn những thi thể nạn nhân xuống các hố chôn tập thể. Vào năm 1943, các thi thể này được khai quật lên để hỏa thiêu trong những giàn thiêu lớn ngoài trời cùng với thi thể của các nạn nhân mới.[14] Các hoạt động hành quyết bằng khí độc tại Treblinka II kết thúc vào tháng 10 năm 1943 sau một cuộc nổi dậy của các Sonderkommando vào đầu tháng 8. Đã có một số lính canh Hiwi SS bị tiêu diệt và 200 tù nhân trốn thoát khỏi trại;[15][16] khoảng 100 người trong đó đã bị giết sau một cuộc truy bắt.[17][18] Trại được tháo dỡ trước khi Hồng quân Liên Xô tiến đến. Một trang trại với một người canh gác được xây dựng và mặt đất được cày lên, mục đích nhằm cố gắng che giấu các bằng chứng về tội ác diệt chủng.[19]Sau chiến tranh, chính phủ đã thu mua hầu hết những phần đất từng thuộc về khu trại trước đây và xây nên một đài tưởng niệm bằng đá lớn tại đó trong giai đoạn từ 1959 đến 1962. Đến năm 1964 Treblinka được tuyên bố là khu tưởng niệm quốc gia cho những người Do Thái tử vì đạo trong một buổi lễ tổ chức tại địa điểm các phòng hơi ngạt khi xưa.[20]. Sau khi chủ nghĩa cộng sản kết thúc tại Ba Lan vào năm 1989, số du khách nước ngoài đến thăm Treblinka tăng lên. Một trung tâm triển lãm tại khu trại đã được mở cửa vào năm 2006, sau này nó đã được mở rộng và trở thành một chi nhánh của bảo tàng vùng Siedlce.[21][22]

Trại hủy diệt Treblinka

Số phòng hơi ngạt 6
Số lượng tù nhân Ước tính 1.000 Sonderkommando (những tù nhân phục vụ việc hành quyết)
Giai đoạn xây dựng đầu tiên Tháng 4, 1942 – Tháng 7, 1942
Tù nhân Chủ yếu là người Do Thái
Tù nhân nổi tiếng
Số nạn nhân thiệt mạng Ước tính 700.000 – 900.000
Được biết đến bởi Cuộc diệt chủng Holocaust
Chỉ huy trưởng
Tọa độ 52°37′51,85″B 22°3′11,01″Đ / 52,61667°B 22,05°Đ / 52.61667; 22.05000Tọa độ: 52°37′51,85″B 22°3′11,01″Đ / 52,61667°B 22,05°Đ / 52.61667; 22.05000
Giai đoạn hoạt động 22 tháng 7 năm 1942 – Tháng 10, 1943[3]
Địa điểm Gần ngôi làng Treblinka, General Government (phần lãnh thổ Ba Lan do Đức chiếm đóng)
Điều hành bởi SS-Totenkopfverbände (Đơn vị Đầu Tử thần)
Mục đích sử dụng ban đầu Trại hủy diệt
Xây dựng bởi
Ngày giải phóng trại Đóng cửa vào cuối năm 1943
Sách liên quan đáng chú ý

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Trại hủy diệt Treblinka //nla.gov.au/anbd.aut-an49287901 http://www.amazon.ca/The-Rise-Fall-Third-Reich/dp/... http://www.amazon.ca/dp/0805250085 http://www.raco.cat/index.php/HMiC/article/downloa... http://www.cympm.com/treblinka.html http://dl.dropbox.com/u/47875651/TheHellOfTreblink... http://echomatkibozejniepokalaniepoczetej.com/embn... http://www.huffingtonpost.com/2014/03/31/nazi-deat... http://www.inquisitr.com/301237/when-god-went-on-h... http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/1...